Wonen
Want, voorzitter, er is niets zo sociaal als een woning. Een veilige plek om in te wonen en persoonlijke financiën zijn voor veel Nederlanders een groot en toenemend probleem. Het realiseren van sociale huurwoningen en betaalbare koopwoningen is voor ons dan ook een belangrijk onderdeel van ons sociale beleid.
Om die mooie stad te kunnen blijven zullen we moeten blijven bouwen aan deze stad. Zo’n duizend woningen per jaar, tot 2030. Maar de bouw staat onder druk. Daarom is het nu zaak om sterk te prioriteren. Van bouwprojecten die op korte termijn minder kansrijk zijn, naar projecten die grote kans van slagen hebben.
Een krediet van 8,5 miljoen moet hiervoor gaan zorgen, en GroenLinks staat hier vierkant achter. Wij blijven wel graag het gesprek voeren over de voorwaarden waaraan ontwikkelaars moeten voldoen om aanspraak op het krediet te maken. De wethouder heeft toegezegd dat dit gesprek ook plaats zal vinden.
Daarnaast willen wij als raad voldoende ondersteund worden bij de Omgevingswet die binnenkort ingevoerd zal worden, en leidend wordt voor projecten in de openbare ruimte. Samen met Partij Sleutelstad dienen we daartoe een amendement in. Wij vragen onafhankelijke ondersteuning over de rol van de raad bij de Omgevingswet.
En wij wensen juridisch advies voor wanneer onze ambtelijke ondersteuning wegvalt. Dat kan in sommige gevallen voorkomen bij plannen die buiten het Omgevingsplan vallen.
Een groene stad
Dat bouwen doen we in Leiden zonder enig moment te vergeten dat wij als mens echt onderdeel zijn van de natuur. Die natuur hebben we nodig bij alles wat we doen. We ontmoeten elkaar in het groen, bewegen in het groen en ademen schone en natuurlijke lucht in. We moeten ons daarnaast blijven wapenen tegen klimaatverandering.
Daarom moet de woningbouw zo duurzaam mogelijk uitgevoerd worden. Met houtbouw, materialen die hergebruikt zijn en kunnen worden en met optimale isolatie. En met het aanleggen van steeds meer groen in onze stad, zoals met de tweede groene ring, die naast het Singelpark de stadsnatuur ook in de wijken verder doet opbloeien.
En natuurlijk ook met groen rondom boomspiegels, maar ook rondom lantarenpalen. De creatieve Partij voor de Dieren-motie op dat punt tekenen wij bij.
We moeten ons verplaatsen door de stad met de fiets, te voet en met sterk en duurzaam OV. De autoluwe binnenstad is daarin van het grootste belang. Autoverkeer moet zoveel mogelijk via de Leidse Ring Noord en de Centrumroute gaan lopen en parkeren gebeurt het liefst op eigen terrein, in parkeergarages en zo min mogelijk op straat.
GroenLinks geeft hier samen met SVL een extra impuls aan door de motie ‘’Ruimte op het Rapenburg’’ in te dienen, met als doel om op termijn een autovrij, groen en ademend Rapenburg te realiseren, en nog voor 2025 met een planning en verschillende scenario’s te komen.
Ook op het water zullen we ons uiteindelijk volledig elektrisch moeten gaan vervoeren. Een mooi begin daarin kan gemaakt worden met een uitstootvrije zone. Wij tekenen daarom mee met de motie van de Partij voor de Dieren op dit punt.
Daarnaast geven we graag een vervolg aan de motie van dhr. Van Peijpe van januari 2022. Samen met D66, PvdD, SVL en PvdA doen wij een vernieuwde oproep om snel en goed werk te maken een brede watervisie voor Leiden.
En, voorzitter, de energie en warmte die we nodig hebben om al die woningbouw te voorzien van stroom en verwarming, wekken we nu en in de toekomst duurzaam op. Het is goed om te zien dat we nu steeds meer van beleid naar uitvoering gaan in de energietransitie, in een brede, democratische samenwerking tussen inwoners en gemeente.
Op wijkniveau worden nu samen met inwoners plannen gemaakt, in het burgerberaad worden onze maatregelen aangescherpt. Lokale initiatieven en coöperatieve vormen krijgen hierbij volop ruimte en worden geprofessionaliseerd, en ondertussen blijven we volop huizen isoleren.
Leiden voor iedereen
Voorzitter, die diversiteit aan mensen die welkom is om te wonen in Leiden floreert het beste als men ook Samen Leeft in Leiden, en er ontmoetingen op basis van gelijkwaardigheid plaatsvinden in Leiden. Om dat te garanderen moet er een eind komen aan racisme en discriminatie, moet er gendergelijkheid zijn en moet de LHBTIQ-emancipatie voortgezet worden.
En niet in de laatste plaats zal Leiden voor mensen met een beperking zo toegankelijk als mogelijk moeten worden gemaakt. Daartoe is het budget voor het programma Leiden Inclusief dan ook verdubbeld.
De Pride die wij in Leiden dit jaar vierden was een mooi succes. Er waren veel mensen op de been om de diversiteit te vieren. Dat merkte je aan de bruisende sfeer in de hele stad. Vanuit deze viering kunnen we verder bouwen aan een nog bredere Pride met meerdere activiteiten zodat iedereen zich gehoord en gezien voelt. Omdat we de strijd voor gelijkheid moeten blijven voeren!
Bij inclusie hoort ook dat we zo min mogelijk straatnamen in stand houden met koloniale namen uit ons verleden. Wij tekenen mee met de PvdA motie hierover, met betrekking op de Hoven.
Nog een thema waarop de emancipatie sterk bevorderd mag worden is de loonkloof. Tussen man en vrouw, maar ook tussen mensen met een Nederlandse aan de ene kant, en niet-Nederlandse of bi-culturele achtergrond aan de andere kant. Een motie met een onderzoek hierover en de oproep om die kloof tegen te gaan komt op initiatief van de CU vanavond ter sprake, en wij steunen die ook graag.
Voorzitter, Samen Leven kan soms ook onder druk komen te staan. Momenteel gebeurt dat in het land op veel plekken door de opnieuw opgelaaide oorlog in het Midden-Oosten. Leiden heeft ook vele joodse en islamitische inwoners, waarvan velen op persoonlijk niveau geraakt worden door de oorlog.
In ons land zien we voorbeelden van islamofobie en antisemitisme die ronduit schokkend zijn, maar in Leiden overheerst gelukkig de dialoog en roep om vrede. Wij zijn erg blij met de inspanningen die het college doet om het gesprek aan te gaan met alle Leidenaren die direct geraakt worden door de oorlog. Om hen te steunen, en te laten weten dat zij er mogen zijn in onze stad.
Een sociale stad
Dan, voorzitter, tot slot een voorstel van ons over ons sociaal beleid. Er zijn in Nederland ongeveer 100.000 huishoudens waarin er meerdere problemen spelen, waardoor er ook vaak meerdere hulpverleners over de vloer komen. Dat werkt verwarrend en verstorend voor zo’n huishouden, dat baat heeft bij slimme en snelle oplossingen, waarin één hulpverlener de regie heeft.
Leiden gaat dit vanaf volgend jaar oppakken met de multi-problem-aanpak, ook wel de doorbraakmethode genoemd. Met simpele oplossingen, gericht op de kern van het probleem, worden huishoudens geholpen en worden zowel ellende als hoge kosten voorkomen.
GroenLinks ziet graag, samen met de partijen VVD, PvdA en D66, dat dit programma voor langere tijd voortgezet wordt. Daartoe dienen wij dan ook de motie in: ‘’Allerbeste hulp gaat door’’. Wij roepen het college op om de doorbraakmethode voort te zetten, de vermeden kosten in kaart te brengen in een evaluatie, en ook mogelijke medefinanciers te benaderen om ze te vragen om een bijdrage aan dit mooie project.
Met name zorgverzekeraars zouden ertoe aangezet moeten kunnen worden om bij te dragen, aangezien ook zij er financieel voordeel uit gaan halen. Het is per slot van rekening preventie, ook van medische problemen. Ook zien wij graag dat er een plan van aanpak wordt gemaakt om de doorbraakmethode langdurig voort te zetten in Leiden. En dat plan zien wij graag uiterlijk in 2025 naar ons toekomen.
Laat deze motie ook het begin zijn van een reeks maatregelen voor het sociaal domein. Waarbij we in Leiden slimmer gaan werken. Voor hetzelfde geld, of zelfs voor minder geld, zorgen we voor nog betere zorg voor onze inwoners. Het college komt bij de volgende Kaderbrief met voorstellen voor besparingen. Vanuit GroenLinks denken wij nu ook mee. Wij werken aan meerdere voorstellen om voor minder geld, betere zorg te realiseren.
Voorzitter, we blijven onverminderd bouwen aan Leiden. Een stad waarin iedereen – huidige en zeker ook de generaties na ons – recht heeft op een woning, goede zorg, gelijkwaardigheid en natuur. Dank voorzitter.