Dat betoogde fractievoorzitter Rembrandt Rowaan tijdens de raadsvergadering van 7 november. Tijdens deze vergadering debatteerde de gemeenteraad over de begroting voor de komende paar jaar. De gehele bijdrage is onderaan deze pagina te vinden.
In deze begroting staan mooie plannen voor een sociale en duurzame stad. Maar er is nog meer nodig om klimaatverandering tegen te gaan, kansengelijkheid te vergroten en inclusie te versterken. Daarom hebben wij verschillende voorstellen ingediend.
Voorzitter,
de aarde warmt op, de huizenprijzen blijven stijgen, en uitsluiting en discriminatie nemen toe. Wat doet dat met onze samenleving? Het zorgt ervoor dat de meest kwetsbaren de zwaarste tol betalen. Dat zien we aan een aantal krantenkoppen die onderzoeken samenvatten uit het afgelopen jaar:
´Ernstige gezondheidsproblemen, voedselschaarste en infectieziektes door klimaatverandering, met name in samenlevingen met een laag inkomen.´
´Een niet-westerse naam of single? Nog volop discriminatie op de huizenmarkt.´
´Stijging van hitte gerelateerde sterfte in Europa, vooral onder vrouwen en ouderen.´
Drie van de grootste problemen van deze tijd worden weer eens opgesomd:
Deze drie problemen staan niet los van elkaar. Ze versterken elkaar en vragen om een gezamenlijke aanpak. Soms kan dit tot moedeloosheid leiden, voorzitter. Want wat kunnen wij nou precies doen, aan deze grote problemen. Problemen die verbonden zijn en elkaar versterken?
Maar het antwoord is: ‘’Veel.’’ ‘’Voor onze inwoners, maar ook daarbuiten.’’ In Leiden kunnen wij, in de verbondenheid en het vertrouwen tussen organisaties, ondernemers, inwoners en politiek, heel belangrijke stappen zetten. De wereldproblemen zullen wij niet oplossen. Maar we kunnen, jaar in jaar uit, stap voor stap, de stad weerbaarder maken tegen klimaatverandering, kansengelijkheid vergroten, en uitsluiting en discriminatie tegengaan. En ons Leidse voorbeeld kan daarbij inspireren, motiveren, en laten zien dat het ook anders kan. En kleine stappen tellen op naar grote veranderingen.
Op het gebied van klimaatadaptatie komen andere Europese steden bij ons op bezoek voor inspiratie. Wij vangen meer vluchtelingen op dan waartoe de Spreidingswet ons verplicht en maken de logische en noodzakelijke keuze om 35% sociale te bouwen. Ook voeren we doortastend beleid voor verkeer en vervoer, door meer ruimte op straat en schone lucht mogelijk te maken. Zo slipt de stad niet dicht, ondanks onze meer dan ambitieuze bouwopgave. Waar ons extreemrechtse kabinet kiest voor achteruitgang, gaan wij in Leiden voor vooruitgang.
Voorzitter die drie grote problemen van deze tijd loop ik graag nog eens langs. Want in Leiden doen we veel, maar het werk is nog lang niet af. Wij komen daarom met een aantal voorstellen.
Het eerste thema: Klimaatverandering. Dan moeten Klimaatadaptatie en vergroening sturend zijn in ons ruimtelijk beleid, woningbouwbeleid en natuurbeleid. Dat doen we in Leiden, met onze duurzame bouwplannen en de Tweede Groene Ring in aanbouw. Waar de vergroening niet permanent plaats kan vinden, zetten wij in op verplaatsbaar groen. De gratis babyboom voor elke nieuwgeboren Leidenaar heeft recentelijk haar tweede uitdeeldag gehad. De voorstellen die wij indienen op het thema Klimaat en Groen, zijn de moties voor.
Dan het tweede cruciale thema: de verschillen tussen arm en rijk verkleinen en opkomen voor kansengelijkheid.
Ook daar werken we in Leiden hard aan, en kunnen wij als goed voorbeeld dienen. Hier bovenop doet GroenLinks vanavond nog een flink aantal voorstellen.
Door volop in te zetten op betaalbare woningen groeit de stad heel hard, en we maken dat mogelijk op een sociale, groene en leefbare manier. Om de kansengelijkheid op de woningmarkt nog verder te vergroten, werkt GroenLinks aan twee voorstellen. De motie ‘’Leidse huurders verdienen Leidse huurdersorganisaties’’ dienen wij in omdat stevige Leidse en lokaal gewortelde huurdersorganisaties een belangrijke voorwaarde zijn voor het beter horen van de stem van de huurders bij het uitvoeren van de prestatieafspraken. Essentieel voor goede volkshuisvesting.
Een tweede voorstel moet de stem van woningzoekenden sterker maken bij bouwprojecten. Om zo de balans en de verbinding te versterken tussen huidige bewoners, en mensen die heel graag in onze stad en wijken zouden willen komen wonen. Wij roepen het college op om hiervoor de opties te onderzoeken voor een Leids Woonplatform.
Daarnaast doen wij de oproep tot actieve grondpolitiek in Leiden. Wij kunnen en moeten nog meer stappen zetten in het garanderen van betaalbaar wonen, door als gemeente extra grip te krijgen op huizenmarkt, ten opzichte van de ontwikkelaar. Daarom zullen wij binnenkort de discussie hierover opstarten door het agenderen van de grondnota.
Voorschoolse Educatie is een andere manier om kansengelijkheid te vergroten. Sommige kinderen hebben namelijk extra aandacht nodig bij hun ontwikkeling, bijvoorbeeld op het gebied van taal, bewegen en sociaal gedrag. Maar onze Leidse cijfers dalen. Daarom dienen wij het voorstel in: ‘Bereik kinderen in de wijk,’ samen met Studenten voor Leiden. Met de oproep om op een vernieuwende manier zoveel kinderen te bereiken als nodig, zodat zij niet op achterstand komen.
Ook als het gaat om de vaccinatiegraad voorzitter zien wij kansenverschillen. Het aantal vaccinaties loopt terug, en dat zien we veel gebeuren bij gezinnen die een minder goed gevulde portemonnee hebben, en bij mensen die maatschappelijk vaker uitgesloten worden. Het moet daarom veel gemakkelijker en vertrouwder worden om je kind te laten vaccineren, bijv. door verloskundigen, op de kinderopvang, op school of op het werk. Ons voorstel hiervoor ‘’Laagdrempelig vaccineren’’ dienen wij bij deze in.
Voorzitter, ik was een tweede-generatiestudent, dus ik had universitair geschoolde ouders om op terug te vallen tijdens mijn studie. Maar verschillende van mijn fractiegenoten, zoals dhr. Boutaïbi, mevrouwen van Noort en dhr. Kargin waren dat niet. Zij moesten alles zelf uitvinden, en dat kan veel eerste-generatie studenten te veel worden. Daarom zien we erg veel studieuitval onder deze studenten. Wij roepen het college met de motie ‘’Eerste generatiestudenten’’ op om samen met scholen een plan aanpak te maken om deze studenten de ondersteuning te bieden die zij verdienen en nodig hebben.
Ook ongedocumenteerden voorzitter zijn mensen die onze zorg en aandacht verdienen, maar ons kabinet wil de opvang gaan sluiten per 1 januari. Als het Rijk haar verantwoordelijkheid weer eens niet neemt, zullen wij dat moeten doen. Wij sluiten ons aan bij de motie van CU om scenario’s in kaart te brengen voor het goed opvangen van onze ongedocumenteerden.
Naast al deze groepen verdienen ook arbeidsmigranten extra aandacht. Zij bevinden zich vaak in een kwetsbare positie en kunnen hun weg naar de gemeente vaak moeilijk vinden. Met de motie ‘’Aandacht voor arbeidsmigranten’’ willen wij daarom een duidelijker beeld krijgen van de noden van onze arbeidsmigranten zodat we daarop actie kunnen ondernemen.
Dan, voorzitter, het derde thema. Inclusie en het tegengaan van uitsluiting.
Het is heel hard nodig om het goede voorbeeld te geven in de ondersteuning van mensen het moeilijk hebben en buitengesloten worden. Want LHBTIQ+ personen, en met name jongeren, hebben veel te maken met queerhaat. En dan komt bovenop de zorgen die er heersen over het klimaat, de woningmarkt en globale spanningen. Dit zorg er voor dat queerjongeren in 8 op de 10 gevallen aangeven zeer vaak gestrest te zijn en in 6 op de 10 gevallen aangeven psychische klachten te ervaren. Tegenover 5 op de 10 en 4 op de 10 jongeren, die zich niet tot de queer-groep rekenen. Het kan nog erger voorzitter, want zelfs 40% van de queerjongeren heeft regelmatig suïcidegedachten.
Daar moet iets aan gedaan worden. Wij komen vandaag daarom met twee voorstellen op het gebied van inclusie:
Met de motie ‘’Duidelijk zijn over steun Pride in Leiden’’ willen wij graag uitspreken dat de Pride in Leiden op steun kan rekenen vanuit de gemeente. Het liefst zien wij dat de pride georganiseerd wordt met nog veel meer maatschappelijke activiteiten die acceptatie versterken en discriminatie tegengaan.
Mensen met een handicap moeten overal gelijkwaardig mee kunnen doen, ook aan Drie Oktober, het feest waarop wij als stad zo trots zijn. Ons voorstel ‘’Ontzet de geleidestrook’’, ziet erop toe dat de geleidestrook op het stationsplein en richting de stad niet onderbroken worden door kermis of eetkarren.
Ook steunen wij een motie over de aanpak van het zwerfafval op de Lammenschansdriehoek met het CDA, en een motie over het recht op schaduw met D66. Erg belangrijk, in tijdens van alarmerende opwarming van de aarde.
Daarnaast hebben wij de oproep gedaan tot een rondetafelgesprek over de acceptatie, veiligheid en het welzijn van LHBTIQ+ jongeren en het onderwijs. Wij zullen de stappen gaan zetten om dit te organiseren.
Voorzitter, de uitdagingen die wij vandaag benoemen - van klimaatverandering tot het vergroten van kansengelijkheid en het vergroten van inclusie - zijn groot, complex en onderling verweven. Ze lijken intimiderend, maar roepen ons vooral op tot actie. Actie die wij in Leiden al jarenlang in gang hebben gezet, met vergaande duurzame plannen, sterk sociaal beleid en volop inzet op inclusie.
Wij kunnen laten zien dat we niet machteloos zijn. Door samenwerking en actie kunnen we onze stad groener, socialer en inclusiever maken. Leiden dient daarmee al als voorbeeld en kan nog veel meer als inspirerend voorbeeld dienen, voor onze stad, de toekomst van al haar inwoners en daarbuiten. Laten we voortbouwen - zonder terughoudendheid - op de duurzame, sociale en inclusieve basis die we met elkaar hebben gelegd.
Dank voorzitter.