Bekijk of lees hier de volledige speech terug:
Voor mij is één van de leukste kanten aan politiek de inhoud. En dan niet alleen inhoud in de zin van argumentatie en mooie voorbeelden, maar vooral ook de ideeën, idealen en filosofie achter onze standpunten
Ik heb het over inhoud omdat ik mij zorgen maak om de uitholling van die inhoud sinds met name social media. Uitholling wat niet alleen in het dagelijkse leven leidt tot een zo catchy mogelijk mediakop, maar iets wat vooral de politiek raakt.
De gemiddelde persoon heeft zó een korte aandachtsspanne dat zelfs filmpjes niet langer mogen zijn dan een minuut, en zelfs niet langer dan 15 tot 30 seconde om de aandacht er écht bij te kunnen houden, laat staan als je het over saaie politieke inhoud gaat hebben
Daardoor verliezen wij onszelf in onze dagelijkse statements en berichtjes naar buiten toe al heel snel in framing en fame pakken, waardoor wij in de politiek én de gemiddelde persoon op straat langzamerhand het waarom vergeten.
Denk bijvoorbeeld aan de klassieke verkiezingsslogan ‘goed wonen’. Elk partij is voor goed wonen, stel je eens voor dat iemand durft te zeggen dat ze voor slecht wonen zouden zijn.
Sommige politieke partijen, ook in onze raad, doen het al ietsjes beter door het uit te breiden naar ‘een woning is meer dan een stapel stenen’ of het kort maar krachtige ‘wonen is een recht’. Maar waarom? Waarom is wonen meer dan een stapel stenen? En waarom is wonen een recht?
En niet alleen bij een discussie over wonen, maar ook bij andere politieke discussies wijzen we elkaar vaak op onze rechten en vrijheden alsof het dingen zijn die zo vanzelfsprekend zijn.
Het grootste probleem met het verlies aan inhoud is dat die rechten en vrijheden waarvoor er ooit echt geknokt moest worden, steeds kwetsbaarder worden. Ja, we zijn inderdaad allemaal voor goed wonen, en ja een woning is inderdaad meer dan een stapel stenen, en ja wonen is inderdaad een recht,
Maar omdat wij het waarom zijn vergeten:
- Is het aantal dak- en thuislozen in de afgelopen tien jaar verdubbeld
- Moeten steeds meer mensen bijna de helft van hun inkomen uitgeven aan huur
- Zijn de helft van alle nieuwe huurcontracten tijdelijke huurcontracten
- Worden koopwoningen gekaapt door vastgoedcowboys
- Blijven studenten uitgemolken worden door huisjesmelkers
En ik kan zo nog lang door.
Wonen is een recht omdat het zo cruciaal is en onlosmakelijk verbonden is aan ons zijn. Zonder een eigen woning en woonadres, kom je niet aan een bankrekening, heb je geen recht op een uitkering, geen zorgtoeslag, is het vele malen lastiger om een baan te vinden en kan je zelfs je paspoort of rijbewijs niet verlengen.
Naast al dat praktische is een eigen woning ook belangrijk om gewoon jezelf te kunnen zijn en normaal te kunnen functioneren:
De groep die dit het beste laat zien zijn dak- en thuislozen
Mijn vader is sinds maart dit jaar thuisloos. En er is geen dag dat ik niet aan hem en aan zijn situatie denk. Hij valt onder de ziektewet, maar vanwege zijn situatie is het praktisch onmogelijk voor hem om te kunnen herstellen en goed te kunnen reïntegreren, en is hij voortdurend afhankelijk van de goodwill van anderen.
Als dak- en thuisloze heb je namelijk drie opties; óf je slaapt ergens op straat, óf bij een opvanglocatie, óf bij anderen thuis op de bank of vloer.
In alle drie de gevallen kán je niet jezelf zijn. Op straat ben je afhankelijk van het weer, of dat een gemeente niet oneindig veel maatregelen heeft genomen om je van elk bankje of hoekje te weren, en ben je te allen tijde onveilig.
Bij een opvanglocatie is überhaupt de vraag of er plek is, of ze open zijn, je toe laten, laat staan dat je volledig gebonden bent aan alle regels en voorwaarden die er gelden. Als je bij een vriend of familie thuis op de bank slaapt ben je volledig overgelaten aan de genade en humeur van die persoon, voortdurend met de vraag hoe lang je daar nog mag verblijven, en moet je continu voorzichtig handelen om diegene niet te ergeren
En omdat we dat waarom zijn vergeten hebben we dit belangrijke recht steeds meer overgelaten aan de markt, en dat heeft gevolgen. Neem de Verenigde Staten, het walhalla van privatisering, waar ze vele basale rechten hebben overgelaten aan de markt. In de Verenigde Staten zijn sinds de jaren tachtig bijvoorbeeld gevangenissen in steeds grotere aantallen in private handen terechtgekomen
De gevolgen waren groot. Terwijl voorheen het aantal gevangenen vrijwel stabiel bleef, groeide vanaf 1983, toen de golf aan privatisering begon, het aantal gevangenen van 250,000 naar 2,5 miljoen
Een logische gevolg van de verandering van de strafrechtketen; het begin- en eindpunten waren niet meer ‘wat is goed voor het slachtoffer, de dader en de maatschappij?’, maar de vraag werd ‘hoe kan ik het meest geld verdienen?’
Aan de keten werd een winstoogmerk verbonden, met perverse gevolgen. Een private gevangenis heeft er namelijk belang bij dat meer mensen in het criminele circuit terecht komen, dat mensen voor langere tijd vastzitten, en het is verworden tot een miljarden business met dwangarbeid als hoeksteen van dat systeem.
Gelukkig ziet iedereen hier alle lelijkheid in van het privatiseren van gevangenissen, en is dat verrotte systeem niet 1 op 1 te vergelijken met het privatiseren van onze huisvesting. Maar een basisbehoefte die zó bepalend is voor ons zijn overlaten aan de markt heeft óók perverse gevolgen. Woningen worden opgekocht niet om in te wonen, maar om te cashen. Als huurder ben je steeds onzekerder door tijdelijke contracten, weet men geen raad waar ze terecht moeten omdat hun appartement niet wordt onderhouden, en inmiddels komt zelfs de middenklasse niet rond zodra er een crisis bij komt zoals nu met de stijgende energiekosten
Het is allemaal net een potje monopoly waar de ene rijker en rijker wordt terwijl ze niks doen en een ander continu een strijd moet voeren om te overleven tot hij erbij neervalt.
Maar ik heb ook hoop, want wonen is een recht. En daar kunnen ook wij als gemeenteraad een rol in spelen. Met een opkoopbescherming kunnen we huisjesmelkers uit onze stad weren. Met de aankomende woningmarktregulerende maatregelen kunnen we malafide verhuurders aanpakken. Door meer sociale huurwoningen en écht betaalbare koopwoningen bij te bouwen. Door bestaande ruimte beter te benutten. En door als politiek dat marktdenken achterwege te laten en weer terug te gaan naar een volkshuisvesting. Want wonen ís een recht, en dat recht overlaten aan de markt is volledig een politieke keuze. Het is dan ook aan ons om dat recht te beschermen, door het waarom nooit te vergeten én te vertellen. Want inhoud, ook al is die soms saai, doet er toe, opdat wij verworven rechten en vrijheden kunnen beschermen
Voorzitter ik hoor iedereen zich al afvragen hoe ik dit allemaal terug ga brengen tot het raadsvoorstel waar we het eigenlijk over hebben.
Het belang van het vaststellen van het beleidsplan vergunningverlening, toezicht en handhaving spreekt eigenlijk voor zichzelf. Met steun voor dit voorstel zorgen we er bijvoorbeeld voor dat we kunnen handhaven op die malafide verhuurders. En daarom steunen we dit voorstel dan ook zeker en wachten veel meer mooier beleid af, zoals afgesproken in het coalitieakkoord, om van een kapotte woningmarkt weer échte volkshuisvesting te maken
Dank u wel.
