Sinds deze maand is het voor gemeenten mogelijk op verschillende manieren te experimenteren met meer maatgerichte vormen van bijstand. Een kans die Leiden, volgens GroenLinks-raadslid Ashley North, met beide handen moet grijpen.

De afgelopen jaren is het bijstandsbeleid in veel opzichten een stuk repressiever geworden. Mensen met een uitkering verdrinken vaak in de enorme hoeveelheid regelgeving. En als ze dan een foutje maken, worden ze al snel als fraudeur bestempeld. In Leiden zijn mede dankzij GroenLinks een aantal scherpe kanten gelukkig al van het bijstandsbeleid afgehaald. Zo heeft onze kritiek op de verplichte tegenprestatie ervoor gezorgd dat deze nog nooit aan een Leidenaar is opgelegd en zij wij erin geslaagd de regels rondom de kostendelersnorm flink te versoepelen.

Toch bestaat er ook in Leiden nog veel beklemmende regelgeving als het gaat om het bijstandsbeleid. Volgens GroenLinks zouden er veel meer mensen met een uitkering aan werk geholpen kunnen worden als veel van deze repressieve maatregelen opgeheven worden en ingewisseld voor een meer persoonlijke en individuele aanpak. Bijstand op maat, zou je dat kunnen noemen. Het individu komt centraal te staan in plaats van het systeem. En in plaats van repressief is de houding constructief. We ruilen wantrouwen in voor vertrouwen, zodat mensen die toegewezen zijn op de bijstand het best geholpen en gestimuleerd worden opnieuw werk te vinden dat bij hun past.

De nieuwe experimenteerruimte die sinds deze maand beschikbaar is gekomen, voorziet in maatregelen die de bijstand in deze richting zouden kunnen helpen. Zo is het nu bijvoorbeeld mogelijk om mensen te ontheffen van de dwingende maar lang niet altijd effectieve reïntegratieverplichting. Daarnaast mogen gemeenten met de nieuwe experimenteerruimte mensen wat laten bijverdienen, zonder dat dat direct van hun uitkering afgetrokken wordt. Twee belangrijke middelen, die in steden als Groningen en Utrecht al tot positieve resultaten hebben geleid. Hun succesverhalen hebben ervoor gezorgd, dat nu ook alle andere gemeenten in Nederland mogen gaan experimenteren.

Namens GroenLinks stelde raadslid Ashley North dan ook onlangs schriftelijke vragen om ook in Leiden aan de slag te gaan met Bijstand op Maat. Helaas heeft de Leidse wethouder hierop geantwoord de nieuwe experimenteerruimte niet te willen benutten. De kosten zouden niet opwegen tegen de investeringen. Dit standpunt verbaast GroenLinks, omdat het college in het verleden meermaals onderkende dat het bijstandsbeleid in veel opzichten te repressief en bureaucratisch is.

Daarom hebben we gisteren (9 mei) om extra inlichtingen gevraagd tijdens de raadsvergadering. Alhoewel de wethouder opnieuw aangaf met GroenLinks te delen dat er in de bijstandsregelgeving nog veel te verbeteren is, bleef ze bij de opvatting dat Leiden niet aan de slag moet met de nieuwe experimenteerruimte. Dat is teleurstellend, maar wat we wel voor elkaar hebben gekregen is dat de gemeente de experimenten in de andere steden op de voet gaat volgen en hierover jaarlijks de raad rapporteert. Op die manier leren we alsnog hoe de nieuwe mogelijkheden uitwerken en wat Leiden hieraan kan hebben.

In de tussentijd zal GroenLinks Leiden natuurlijk onvermoeibaar blijven strijden voor een meer persoonlijke en minder repressieve bijstand op maat.