Succes in de politiek is soms een kwestie van de lange adem. Na ruim zeven jaar raadslidmaatschap is dat een belangrijke les die me weer duidelijk werd toen er een evaluatie van de 'Maatwerkfunctionaris' verscheen. Het idee hiervoor kwam uit 2022, toen werd gezocht naar een manier om inwoners veel sneller en effectiever te kunnen helpen. De tweede stap werd gezet in 2023, toen diende ik een voorstel in om de aanpak te versnellen. In 2024 werd het plan vervolgens uitgevoerd en nu, in 2025, blijkt het een groot succes. Geduld loont! 

Waarom ik de politiek in ging

In 2017 besloot ik de politiek in te gaan. Eén van mijn belangrijkste drijfveren was en is het écht helpen van mensen die vastlopen in het systeem. Want helaas gebeurt dat met veel Nederlandse en dus ook Leidse gezinnen. In de meeste gevallen kunnen ze daar zelf erg weinig aan doen. Kansen in het leven zijn namelijk sterk afhankelijk van waar je wieg staat. Daarnaast is het minimumloon te laag om fatsoenlijk van rond te komen. En jeugdzorg, geestelijke gezondheidszorg en woningmarkt zitten flink op slot. Hulp is vaak ook behoorlijk bureaucratisch georganiseerd, waardoor veel mensen er maar moeilijk tussenkomen. Ik wil hier iets tegen doen, hoe moeilijk dat ook lijkt.

De doorbraakmethode als oplossing

Op een gegeven moment stuitte ik op het idee van de 'doorbraakmethode'. Een manier om heel snel tot oplossingen te komen voor gezinnen of inwoners die meerdere grote problemen ervaren. Heel vaak gewoon binnen wet- en regelgeving, soms met een iets soepelere omgang met regels. Gewoon om te doen wat nódig is voor mensen die echt vastlopen, met één vast aanspreekpunt en het wegnemen van de kern van het probleem. Er bleek al op veel plekken in het land mee geëxperimenteerd te zijn. En het bleek daar ook erg goed te werken.

Een wirwar aan problemen, bureaucratie en onnodig hoge kosten

Ik kwam er al snel achter dat veel systeemproblemen met elkaar verbonden zijn. In Nederland zijn er zo´n 100.000 huishoudens met meerdere, complexe problemen. Zoals schulden én psychische problemen. Of dakloosheid, een verslaving én kinderen in de gesloten jeugdzorg. Meerdere problemen betekent vaak ook meerdere hulpverleners per gezin, die elkaar soms in de weg kunnen lopen. En meerdere problemen betekent ook meer potjes, regelingen en loketten waar gebruik van gemaakt kan worden. Vaak móét daarvan zelfs gebruikgemaakt worden, simpelweg om rond te komen. Al die bureaucratie werkt vaak verstorend, verwarrend en is ook nog eens erg duur. Het probleem oplossen met één snelle investering werkt veel beter en is veel goedkoper dan eindeloos doormodderen met een batterij aan hulpverleners. 
De doorbraakmethode kan hier een oplossing voor bieden.

Even doorzetten om het mogelijk te maken

In april 2022 onderhandelde ik over een nieuw beleidsakkoord. We spraken over overbelaste wijk- en jeugdteams en overbelaste huisartsen die te maken hebben met flinke wachtlijsten en steeds complexere hulpvragen. We hadden het ook over slimmere manieren om onze inwoners goed te helpen. 

En ook over de kosten van zorg die flink waren opgelopen in de afgelopen jaren: zijn er misschien investeringen die zichzelf terug kunnen verdienen? Na een tijdje doorpraten werden we het erover eens dat de doorbraakmethode een kans moest krijgen. De Maatwerkfunctionaris werd de vorm waarin dit werd opgepakt. Dit is een professional die echt het vertrouwen krijgt om te doen wat nodig is. Die ruimte krijgt om problemen in de kern aan te pakken en mensen verder te helpen richting nieuwe kansen in het leven.

Mijn voorstel in de gemeenteraad in 2023 gaf een extra zetje aan deze aanpak. Bijna de hele gemeenteraad steunde de motie ´Allerbeste Hulp gaat door´. Het grote politieke draagvlak liet de urgentie zien en in 2024 werd de doorbraakmethode doorgevoerd.

Wat het ons heeft opgeleverd

De Maatwerkfunctionaris is geëvalueerd en blijkt een groot succes. Inwoners voelen zich veel beter geholpen door de gemeente, waarmee gewerkt wordt aan een betrouwbare overheid. Maar ook professionele hulpverleners zelf voelen zich beter in staat om hun werk te doen. Processen worden versneld en tussen afdelingen wordt beter samengewerkt. Er wordt echt gewerkt volgens de bedoeling: inwoners worden geholpen, met één aanspreekpunt. Zo kan een wirwar aan problemen op een simpele manier opgelost worden. En een mooie bijkomstigheid is dat de aanpak ook nog eens geld kan besparen.

Een paar voorbeelden 

  • Een vrouw met twee kinderen moest noodgedwongen haar huis verkopen, met het risico op dakloosheid en uithuisplaatsing van de kinderen 👉 Zij kreeg een woning aangeboden.
  • Een thuisloze vrouw met een baby kreeg tijdelijk onderdak in een hotel en er was geen zicht op een woning in Leiden 👉 Zij is begeleid naar goede huisvesting in een andere regio.
  • Een ouder had geen recht op een woonplek met zorg via de Wet Langdurige Zorg (WLZ). Door een onveilige thuissituatie dreigde uithuisplaatsing van 5 kinderen 👉 Er is een doorbraak gecreëerd en toch via de WLZ een zorgplek geforceerd. 

    Hierdoor zien we dat politiek écht het verschil kan maken in de levens van mensen. Zeker bij samenwerking, het slim kijken naar goede voorbeelden in het land en met de nodige vasthoudendheid. Geduld loont! Waarbij de echte helden in dit verhaal natuurlijk de hulpverleners zijn, die zich elke dag weer inzetten om het beste te doen voor mensen.

Blijven doorzetten

Ik zal me blijven inzetten voor het verder door ontwikkelen van deze manier van werken. Als GroenLinks en PvdA geloven we er namelijk in dat we mensen echt kansen kunnen bieden als we kijken naar hun kracht, hun talenten en hun menselijkheid. Niet naar hun verleden of achtergrond. Zo kunnen we bouwen aan een overheid die écht werkt voor de mensen. Met goede samenwerking, lef en het nodige doorzettingsvermogen.