De stad maken we samen. In Leiden kennen we een rijke traditie van meebeslissen. Van het burgerinitiatief Singelpark en het gesprek met de stad, tot het online burgerparticipatieplatform DoeMee. Dit platform blijkt nu al in staat om nieuwe doelgroepen mee te laten doen. Meedoen is ook een kern van onze stad. We gaan samen aan de slag om groene gevels aan te leggen, of ruimen met z’n allen de stad op. Het kan nog beter. Soms voelen mensen zich onmachtig of hebben ze het idee dat de politiek er niet voor hen is. Juist voor die mensen spannen we ons extra in. Dat houdt in dat we ons inzetten voor het versterken van de democratie en vertegenwoordiging. Voor GroenLinks begint de democratie van onderaf. Bij mensen die hun straat, hun buurt of hun gemeente beter willen maken. Wij geloven dat veranderingen beter worden wanneer de Leidenaars daarover meepraten. Daarbij is het belangrijk dat iedereen een stem heeft, niet alleen de gevestigde belangen.
Directe democratie
GroenLinks vindt dat burgers meer invloed op het beleid moeten hebben dan een keer in de vier jaar naar de stembus gaan. De gemeenteraad is het hoogste beslissingsorgaan van de stad. Uiteindelijk besluit zij welke richtingen we inslaan als stad. Daarom is een sterke en gezonde gemeenteraad met een open en nieuwsgierige blik nodig. We gaan daarnaast experimenteren met nieuwe vormen van directe democratie, zodat burgers ook tussen verkiezingen in invloed hebben op de stad. Meer ruimte voor betrokkenheid van burgers bij het beleid verkleint de afstand tussen beleidsmaker en inwoners en zorgt voor meer betrokkenheid. Participatie van inwoners bij het beleid heeft voor ons twee hoofddoelen: betere plannen maken mét de stad en het vergroten van de kansengelijkheid. Referenda geven vaak te weinig ruimte aan de verschillende overwegingen in een vraagstuk. GroenLinks geeft daarom de voorkeur aan andere vormen van directe democratie. Bij nieuwe plannen betrekken we zoveel mogelijk verschillende Leidenaars, juist ook de mensen die nu nog niet meepraten.
- De gemeenteraad komt met extra energie op voor juist die belangen die (nog) geen eigen stem hebben: kinderen, toekomstige generaties, nieuwe bewoners, vluchtelingen en de natuur.
- De gehele gemeenteraad en gaat jaarlijks op training om het uitvoeren van de volksvertegenwoordigende rol goed te onderhouden, zodat het een scherp en krachtig orgaan is dat optimaal de belangen van de stad behartigt.
- In aanvulling daarop trainen we ambtenaren op een open bestuurscultuur, het vormgeven van participatietrajecten en het werken met burgerinitiatieven. Waar mogelijk vragen we onze partners om bij deze trainingen aan te sluiten.
- Het is een zegen dat zoveel Leidenaars hun tijd en energie willen inzetten om samen de stad te verbeteren. Zij hebben recht op een gemeente die duidelijk aangeeft wat wel en niet kan en openstaat voor nieuwe ideeën. Daarom willen wij dat de gemeente gaat werken met een heldere participatieleidraad*.
- Participatie mag geen motor worden van groeiende kansenongelijkheid. Daarom moet de gemeente zich bij participatie inspannen voor een goede afspiegeling van de stad, het meewegen van ongeorganiseerde belangen en een zorgvuldige eindafweging.
- GroenLinks wil experimenteren met het instellen van een Leidse burgerraad, die samengesteld wordt op basis van gewogen loting. Dit platform gaat de gemeenteraad adviseren. De gemeenteraad vraagt hen actief om oplossingen bij bepaalde vraagstukken. De oplossingen die de burgerraad voorstelt, worden in de gemeenteraad besproken en daar wordt over gestemd.
- We bevorderen democratie in de wijk door burgercollectieven de ruimte te bieden om de organisatie van lokale voorzieningen te mogen overnemen (‘right to challenge’).
- Iedere wethouder heeft, naast de inhoudelijke onderwerpen, ook een wijk/stadsdeel waar zij of hij eerste aanspreekpunt is. Dit bevordert een open bestuursstijl, toegankelijkheid en participatie, ook van Leidenaars die minder vaak gehoord worden.
- We betrekken bewonersorganisaties en wijkverenigingen actief bij wat speelt in de stad en in hun directe leefomgeving. Ook zetten we in op meer contact met mensen en organisaties die minder vaak gehoord worden in de bestaande participatiestructuren, zoals jongeren, Leidenaars met een migratieachtergrond en praktisch opgeleiden.
- Leiden krijgt een algemene ombudspersoon die zich bij klachten als onafhankelijke partij inzet voor inwoners die afhankelijk zijn van de Leidse gemeente.
- Om ook jongeren een stem te geven krijgt Leiden een Jongerenpanel, dat gevraagd en ongevraagd advies geeft aan de gemeenteraad en het college van burgemeester & wethouders. Ook krijgt het Jongerenpanel budget om te besteden aan projecten die gericht zijn op kinderen en jongeren.
Participatie in de wijk
Ontmoeting in de wijk is cruciaal voor een gezonde lokale democratie. In de wijken is volop kennis aanwezig waarmee oplossingen voor wijkvraagstukken gevonden kunnen worden. GroenLinks wil participatie in de wijk stimuleren en faciliteren.
- We stimuleren de komst van nieuwe ontmoetingsplekken (zoals buurthuizen) waar deze zijn verdwenen en zorgen voor betere ondersteuning voor bestaande ontmoetingsplekken.
- GroenLinks wil dat de gemeente in gesprek gaat met woningcorporaties om te kijken hoe zij zich, bijvoorbeeld met hun ruimtes, kunnen inzetten om meer ontmoetingen in de wijk te faciliteren.
- Met name in de minder welvarende wijken, en wijken met veel corporatiewoningen zetten we extra in op het betrekken van bewoners bij het vergroenen van de wijken. Deze wijken zijn vaak meer versteend en samen vergroenen geeft een impuls aan de leefbaarheid.
- Participatie leidt nog te vaak tot onbevredigde gevoelens. Daarom spannen we ons in om de communicatie met buurtbewoners te verbeteren. Bij participatie vertelt de gemeente aan de bewoners wat zij met hun inbreng heeft gedaan.
Een democratische regio
De gemeente Leiden werkt op veel verschillende niveaus en thema’s samen met de regio. We pakken bijvoorbeeld samen de klimaatcrisis, het woningtekort en de energietransitie aan. Deze samenwerkingsverbanden zijn van invloed op het door de gemeente gevoerde beleid. Daarom is het belangrijk dat hier goede democratische controle op is.
- GroenLinks pleit voor democratische samenwerking in de regio. We staan open voor een fusie met een of meer buurgemeenten in de Leidse regio en zien op verschillende vlakken ook duidelijke voordelen: grotere organisatiekracht, betere dienstverlening voor de burgers, meer slagkracht voor het oplossen van grote maatschappelijke vraagstukken. We vinden het belangrijk dat inwoners van alle kernen invloed kunnen uitoefenen op het beleid dat hen raakt.
- Het werken aan betere samenwerking, eventueel uitmondend in een fusie, doen we in gezamenlijkheid met de buurgemeenten. Concreet betekent dit dat we alleen toewerken naar een fusie als buurgemeenten daar het initiatief voor nemen.
- Bij een eventuele fusie wordt goed gekeken hoe in de verschillende kernen dienstverlening verankerd kan worden, zodat de lokale overheid dicht bij de inwoners blijft.
- We hechten aan sterke lokale journalistiek en zetten het onafhankelijke Leids Media Fonds voort.
Digitale democratie
De maatschappij wordt steeds afhankelijker van digitale platforms, zo ook de gemeente. De manier waarop de digitale infrastructuur wordt vormgegeven is een belangrijk onderdeel van de democratie en de dienstverlening van de gemeente. GroenLinks wil daarom dat de gemeente transparant is over de gemaakte keuzes en goed nadenkt over de gevolgen van digitalisering. Daarnaast houden we oog voor inwoners die minder handig zijn met de computer.
- De gemeente stelt een ethische commissie* aan die haar gevraagd en ongevraagd van advies voorziet over (nieuwe) technologie en het gebruik van data.
- We stellen een gemeentelijke taskforce digitale dienstverlening in. Deze taskforce ondersteunt mensen die niet goed kunnen omgaan met de digitale ontwikkelingen, onder andere met behulp van cursussen en hulp aan huis. Ook helpt de taskforce met het toegankelijk maken van overheidsteksten en websites.
- Inwoners hebben recht op menselijk contact met de gemeente als ze dat willen. Alle gegevens die de gemeente digitaal beschikbaar stelt moeten daarom ook offline toegankelijk zijn.
- Alle gemeentelijke webpagina’s worden zo veel mogelijk in begrijpelijke taal (B1) geschreven. Ook krijgen alle pagina’s een knop waarmee inwoners kunnen melden dat de tekst te ingewikkeld is of niet klopt. Deze teksten worden door de gemeente zo goed mogelijk aangepast.
- De gemeente steunt de ontwikkeling van niet-commerciële en coöperatieve platforms, zoals Fairbnb, als alternatief voor platformbedrijven zoals Airbnb of Uber. Zo geven we lokale ondernemers meer invloed, en maken we de democratische controle sterker.
- Bij digitale aanbestedingen spelen de kwaliteitsnormen een leidende rol in plaats van de kosten. Daarbij staat het probleem dat moet worden opgelost centraal, en als dat niet kan worden opgelost gaat de aanbesteding niet door.
- De technologie die de gemeente gebruikt voldoet zo veel mogelijk aan open standaarden en open source normen. Dat maakt digitale oplossingen herbruikbaar voor andere gemeenten en organisaties.
Meer verkiezingsprogramma
Programma startpagina
Startpagina van het verkiezingsprogramma.
Lees meer
Vrijheid om jezelf te zijn
In Leiden moet je kunnen zijn wie je bent: GroenLinks staat voor een respectvolle, inclusieve samenleving. Uitsluiting, discriminatie en intolerantie hebben...
Lees meer
Natuur in de stad
Leiden is een bijzondere plek voor de natuur. Maar door klimaatverandering en veel andere menselijke verstoringen staat ook in Leiden de natuur en...
Lees meer
Eerlijke Energie
De energietransitie is de grootste maatschappelijke en politieke uitdaging van onze tijd. Het tegengaan van de opwarming van de aarde vraagt al onze daadkracht...
Lees meerMET GROENLINKS IN HET COLLEGE (2018-2022):
...is het DoeMee-platform waar Leidenaars digitaal mee kunnen praten en mee kunnen denken volwassen geworden.
...is een onderzoek uitgevoerd naar de kansen en risico’s van participatie, met concrete aanbevelingen om de deelname van inwoners aan de besluitvorming verder te verbeteren.
...is het aantal overeenkomsten met Leidenaars voor vergroening via ‘Samen aan de slag’ gestegen van 700 naar ruim 2500.
...hebben we ons sterk gemaakt voor burgerbegrotingen, door het indienen van een motie om hiermee te gaan experimenteren.
Ethische commissie: Onder andere de gemeenten Enschede en Eindhoven hebben zo’n ethische commissie.
Participatieleidraad: hulpmiddel voor participatie dat ruimte biedt aan de ideeën van bewoners, helderheid verschaft over de mogelijkheden van de participatie en de gemeente dwingt om open en eerlijk te vermelden op basis van welke overwegingen zij uiteindelijk tot een besluit komt.