Dit alles zorgt er ook in Leiden voor dat ons de komende jaren nog heel veel te doen staat en we dus beter vandaag dan morgen kunnen beginnen met de omschakeling naar een nieuwe manier van circulair denken. Zo kunnen we nog grote stappen zetten in de bouwsector, en in de afvalscheiding. Daarnaast zal de gemeente circulair en maatschappelijk verantwoord moeten gaan inkopen. Een goed voorbeeld van een stap richting de nieuwe circulaire economie is in ieder geval al doorgevoerd bij de viering van het Leidens Ontzet door de invoering van de herbruikbare ecoglazen*.
Volledig circulair in 2050
In heel Nederland wordt gewerkt aan een circulaire economie in 2050. Ook in Leiden brengt dat nog veel uitdagingen met zich mee. Hoewel veel afhankelijk is van technologische ontwikkelingen en landelijk beleid, zijn er heel veel stappen die we alvast samen met bewoners en bedrijven willen zetten. Zo maken we afval scheiden steeds makkelijker en toegankelijker, stimuleren we een deeleconomie en gaan we circulair bouwen.
- De Leidse economie is uiterlijk in 2050 circulair, en voor tenminste 50% in 2030. Daarvoor werken we jaarlijkse doelstellingen uit om de hoeveelheid huishoudelijk afval te verminderen en steeds meer afval te scheiden.
- Met de kantoren-, winkel- en dienstensector in Leiden maken we afspraken om de hoeveelheid afval in samenwerking met de gemeente te verminderen.
- Het scheiden van gft (groente,- fruit- en tuinafval) wordt voor elk huishouden in Leiden dicht bij huis mogelijk. Experimenten met gft-scheiding in dichtbebouwde en hoogbouwwijken die al zijn begonnen, worden daarom in de vorm die het meest geschikt blijkt doorgevoerd in alle wijken waar nog geen gft-bakken zijn. Daarnaast geven we waar mogelijk ruimte en ondersteuning aan buurttuinen en andere buurtinitiatieven om composthopen en projecten zoals de Schillenboer in de Tuinstad-Staalwijk uit te voeren.
- Vanwege de beperkte ruimte voor aparte plastic-containers in de stad is besloten om plastic-, metaal- en drankverpakkingen (PMD) samen met het overige restafval na te scheiden. Dit heeft gezorgd voor een veel grotere hoeveelheid na te scheiden plastic. We gaan regelmatig evalueren of dit de methode is waarbij we de doelstelling van een 100% circulaire economie in uiterlijk 2050 kunnen halen of dat we op termijn moeten overstappen naar een andere nieuwe methode.
- Voor het gebruik van afvalcontainers zijn afvalpassen ingevoerd. Dit gaat het illegaal dumpen van afval in de containers tegen, maar zorgt tegelijk voor meer dumpen van afval buiten de containers. Wij willen daarom een goede evaluatie van dit pasjes- systeem.
- Meervoudige huishoudens zoals studentenhuizen moeten de mogelijkheid krijgen voor elke bewoner een eigen afvalpas aan te vragen.
- Leiden stimuleert haar inwoners om gebruik te maken van initiatieven in de deeleconomie om zo spullen te delen, maar ook auto’s en kennis. Op die manier zijn minder spullen nodig, produceren we minder en hoeven we ook minder weg te gooien.
- We bouwen circulair. Circulariteit wordt een vast criterium bij gronduitgifte, aanbestedingen en vergunningen. Binnen de toekomstige Omgevingswet* stellen we scherpere eisen aan de milieuprestaties* van nieuwbouw.
- Biobased* bouwen met natuurlijke materialen, bijvoorbeeld hout, en gebruik van gerecyclede materialen zoals oud textiel voor isolatie, wordt de nieuwe norm. Ook bouwmaterialen gaan we opnieuw gebruiken, bijvoorbeeld door bij nieuwbouw alvast gebruik te maken van een materialenpaspoort*. Daarnaast willen we meer nadruk op restauratie, en minder op nieuwbouw.
- Met winkeliersverenigingen en de lokale afdeling van Koninklijke Horeca Nederland maken we duidelijke afspraken over afvalscheiding, duurzame logistiek en maatregelen om energieverspilling (terrasverwarming, open winkelpuien) tegen te gaan.
- Leiden voert een lobby voor het uitbreiden van statiegeld totdat dit is ingevoerd op alle verpakkingen voor eenmalig gebruik. De bij evenementen als Leidens Ontzet ingevoerde ecoglazen en bekende Leidenaars als de ‘Plastic Soup Surfer’ kunnen Leiden een voortrekkersrol geven in de strijd voor statiegeld.
Leiden investeert in groene banen en kennis
Verduurzaming van de Leidse economie brengt veel kansen met zich mee voor groene banen en innovatie. Leiden kan als kennisstad vooroplopen in de ontwikkelingen als we het slim aanpakken. Daarnaast zorgen we ervoor dat extra banen vooral terechtkomen bij diegene die een grotere afstand tot de arbeidsmarkt hebben, door onder andere omscholing en de ontwikkeling van Circulaire Ambachtscentra.
- De gemeente gaat samen met partners als het werkbedrijf DZB mensen zonder werk omscholen en helpt hen aan ‘groene banen’ (zoals installateurs van warmtepompen en zonnepanelen, elektrotechnici of fijnslopers).
- We stimuleren de komst van tenminste één Circulair Ambachtscentrum, in de toekomst hopelijk uit te breiden naar meerdere centra verspreid over de stad. Het doel van zo’n locatie is dat je daar met alle spullen terecht kunt voor reparatie of hergebruik.
- Nieuwe bedrijven én bedrijven die hun erfpacht willen verlengen, moeten aan duurzaamheidseisen voldoen. Zo wordt Leiden dé hub voor duurzame ondernemers.
- Leiden is aanjager van duurzame startups en sociaal onder- nemers die werken aan innovatieve, creatieve oplossingen voor duurzaamheidsvraagstukken.
- De gemeente biedt ruimte aan ondernemers en organisaties die willen investeren in duurzame innovatie. Hiervoor is een speciaal stimuleringsfonds opgezet. We bieden ondernemers en bedrijven zekerheid dat investeringen de moeite waard zijn door afspraken voor de lange termijn te maken.
- De verduurzaming van onze economie moet wat GroenLinks betreft in het bijzonder banen opleveren voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. Dit geldt voor onder andere duurzame stadslogistiek, de Circulaire Ambachtscentra en productie en onderhoud van duurzame energienetwerken.
- De gemeente koopt circulair in. Circulariteit wordt in alle aanbestedingen een criterium. De gemeente gaat gebruikmaken van, liefst lokale, circulaire producten en diensten. Bij aanbestedingen let de gemeente eerst op kwaliteit en duurzaamheid en pas daarna op prijs.
- Afvalscheiding door ondernemers in de binnenstad moet makkelijker worden. Ondernemers lopen nu vaak tegen onwelwillende marktpartijen aan. Daarom gaat de gemeente bemiddelen, om ervoor te zorgen dat afvalscheiding makkelijker wordt.
We verminderen verkeersoverlast en zorgen voor een schone omgeving
Vervuiling bestaat in vele vormen: zwerfafval, luchtvervuiling, waterverontreiniging, geluidsoverlast en lichtvervuiling. We gaan zowel samen met bewoners actieplannen opstellen om zwerfvuil tegen te gaan, als concrete maatregelen nemen om een schone en gezondere stad te krijgen. Onder andere de plannen uit het hoofdstuk Duurzaam Bereikbaar en Natuur in de Stad zijn hierop van invloed.
- Zwerfafval is lelijk, vervuilend en schadelijk voor dieren. Daarom maken we samen met bewoners een actieplan per wijk om overlast van zwerfafval en hondenpoep tegen te gaan in wijken waar daar behoefte aan is.
- Het moet makkelijk zijn om je afval netjes weg te gooien. We zorgen daarom dat er bij meer bankjes een goede prullenbak staat. Goede prullenbakken zijn degelijk, groot, en niet makkelijk leeg te halen door vogels.
- Meer parken krijgen een stuk dat is afgesloten voor honden. Hier kunnen kinderen veilig spelen en kan iedereen gerust picknicken of zonnen op het gras.
- Leiden gaat voldoen aan de WHO-normen* voor schone lucht. Daarom doen we een jaarlijkse meting van de luchtkwaliteit en nemen we waar nodig maatregelen om deze te verbeteren, zoals autovrije straten, een verbod op houtstook en meer groen.
- We breiden het vuurwerkverbod in de binnenstad op termijn uit naar heel Leiden. De gemeente organiseert tenminste één grote vuurwerkshow in de binnenstad waar heel Leiden welkom is. Wijkverenigingen, bewoners en ondernemers kunnen vergunningen krijgen voor vuurwerkshows door professionele organisaties op andere locaties in Leiden.
- We zijn zuinig op onze grond en ons water. Om het grondwater te beschermen en verontreinigde grond te saneren, werken we samen met regiogemeenten, het waterschap en de provincie. De gemeente gaat nieuwe bodemverontreiniging en watervervuiling tegen. Vervuilers betalen zelf de kosten van het opruimen van de vervuiling.
- De gemeente gaat lichtvervuiling tegen door straatverlichting te dimmen waar mogelijk, of uit te schakelen wanneer niemand in de buurt is, en door het beperken van overbodig verlichte reclamezuilen.
- Evenementen en festivals zijn een verrijking voor onze stad, maar kunnen ook belastend zijn voor de omgeving (verstoring van flora en fauna, zwerfafval, geluidsoverlast). Waar nodig wordt die belasting beperkt, onder meer door voldoende tijd tussen evenementen op dezelfde locatie.
- Het verstoken van hout is allesbehalve duurzaam en veel slechter voor het milieu dan eerder werd gedacht. Ook blijkt het zo geproduceerde fijnstof zeer schadelijk voor de volksgezondheid. De gemeente moet daarom afstand nemen van het achterhaalde rijksbeleid om pelletkachels te subsidiëren en waar mogelijk particuliere houtstook ontmoedigen.
Meer van het verkiezingsprogramma
Programma startpagina
Startpagina van het verkiezingsprogramma.
Lees meer
Eerlijke Energie
De energietransitie is de grootste maatschappelijke en politieke uitdaging van onze tijd. Het tegengaan van de opwarming van de aarde vraagt al onze daadkracht...
Lees meer
Duurzaam Bereikbaar
Leiden is een van de meest dichtbevolkte gemeenten van Nederland. Goede bereikbaarheid en tegelijkertijd veel groene, bewoonde ruimte, schone lucht en...
Lees meer
Natuur in de stad
Leiden is een bijzondere plek voor de natuur. Maar door klimaatverandering en veel andere menselijke verstoringen staat ook in Leiden de natuur en...
Lees meerMet GroenLinks in het College (2018-2022)
...is een circulaire economie een van de prioriteiten van het economisch beleid geworden.
...maken evenementen zoals Het Leidens Ontzet voortaan gebruik van herbruikbare ecoglazen.
...is er werk gemaakt van meer en betere afvalscheiding zoals door experimenten met GFT inzameling in hoogbouw, extra papiercontainers en het besluit van een nieuwe tweede milieustraat.
...wordt gestart met circulair bouwen door meer gebruik te maken van herbruikbare bouwmaterialen, experimenten met een
materialenpaspoort en doet Leiden mee in het Betonakkoord.
...is begonnen met een vuurwerkverbod in de binnenstad.
Biobased bouwen: Bouwen met behulp van natuurlijke grondstoffen zoals hout, mycelium of lisdodde, die bovendien hernieuwbaar zijn en vaak CO2 binden.
Circulair: In een circulaire economie is alles dat we gebruiken herbruikbaar, en wordt afval dus een grondstof voor nieuwe producten.
Ecoglazen: Herbruikbare bekers met statiegeld.
Klimaatpositief: Naast dat we geen negatieve bijdragen meer leveren aan het klimaat, zorgen we voor positieve bijdragen zoals meer bomen.
Materialenpaspoort: Een overzicht van de materialen in een gebouw, zodat in het geval van toekomstige sloop de materialen
makkelijker kunnen worden hergebruikt. Op initiatief van GroenLinks Leiden heeft de gemeente de eerste stappen hiervoor al gezet.
Milieuprestaties (MPG): Normen voor duurzaamheid nieuwbouw.
Omgevingswet: Nieuwe wetgeving die naar verwachting ingaat in 2022. De nieuwe wet moet meer ruimte geven aan gemeenten en inwoners om te bepalen wat wel en niet mag, dat levert zowel kansen als meer risico’s op.
WHO-normen voor schone lucht: Dit zijn strengere normen voor schone lucht (o.a. gemiddeld maximaal 10 microgram fijnstof per m3 lucht) dan de huidige normen van de EU (o.a. gemiddeld maximaal 25 microgram fijnstof per m3 lucht), waar we overigens vaak nog niet aan voldoen. De WHO-normen zijn beter voor de gezondheid en voor onder meer het voorkomen van smogvorming.